Szczepienia dzieci

Szczepienia dzieci
Szczepienia są najskuteczniejszym i najbezpieczniejszym sposobem ochrony naszych dzieci przed wieloma chorobami zakaźnymi. Są one bardzo ważne w okresie noworodkowym, niemowlęcym, czyli pierwszych dwóch latach życia, kiedy system odpornościowy dziecka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Organizm małego dziecka nie potrafi skutecznie bronić się przed bakteriami i wirusami, dlatego szczepienia rozpoczyna się już w pierwszych dniach życia malucha.

Szczepionki przyczyniają się do zbudowania przez organizm tarczy ochronnej, która zapewnia naszym dzieciom bezpieczeństwo i stwarza im możliwość zdrowego rozwoju. Polski kalendarz szczepień zaplanowany jest w taki sposób, aby na danym etapie rozwoju dziecka zapewnić mu ochronę w razie kontaktu z czynnikiem chorobotwórczym. Narodowe programy szczepień krajów europejskich różnią się między sobą. Związane jest to z sytuacją epidemiologiczną zakażeń występujących na danym terenie. Świat boryka się ze zmianami klimatycznymi, wojnami, kataklizmami i związanymi z tym migracjami ludzi. Podobnie dzieje się z chorobami zakaźnymi – dla nich także nie istnieją granice. Sprzyja im stłoczenie ludzi w dużych miastach, czy powstawanie stref ubóstwa, wreszcie choroby cywilizacyjne i starzenie się populacji, powodują obniżenie odporności.

Zjawisko odporności populacyjnej
Masowe szczepienia wykonywane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych zapewniają odporność indywidualną każdego człowieka, ale też odporność populacyjną (gromadną, grupową). Odsetek osób zaszczepionych w danej populacji, przy osiągnięciu którego choroba zakaźna przestaje się rozprzestrzeniać, jest różny dla różnych chorób. Zależy między innymi od zakażalności zarazka i drogi jego przenoszenia, a jego wartość kształtuje się najczęściej w granicach powyżej 80%, w przypadku niektórych chorób nawet powyżej 90-95% (np. odry). Wysoki procent wyszczepialności na daną chorobę zakaźną powoduje zmniejszenie liczby osób, które mogą być potencjalnym źródłem zakażenia (rezerwuarem drobnoustroju).
Odporność populacyjna zmniejsza możliwość krążenia drobnoustroju w danej populacji, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia zachorowań lub wyeliminowania choroby zakaźnej na danym terenie.

Im większa część społeczeństwa jest zaszczepiona przeciw chorobie zakaźnej, tym mniejsze ryzyko zachorowania u osób, które nie mogą być zaszczepione (np. z powodu aktualnego stanu zdrowia – mają czasowe lub stałe przeciwwskazania do szczepień). Odporność populacyjną obserwuje się przy odpowiednio wysokim stopniu zaszczepienia populacji przeciw: krztuścowi, błonicy, poliomyelitis, odrze, śwince, różyczce, grypie, ospie wietrznej, pneumokokom, rotawirusom, WZW typu B.
Dzięki zaszczepieniu dużej ilości osób w danej populacji tworzymy tzw. kokon ochronny wokół osób, które z różnych powodów nie zaszczepiły się lub nie mogły być zaszczepione.

Taki kokon tworzymy wokół noworodków, niemowląt, kobiet w ciąży, osób z chorobami nowotworowymi, autoimmunologicznymi, po przeszczepach narządów, z wrodzonymi i nabytymi zaburzeniami odporności, z ciężkimi chorobami neurologicznymi, po operacjach.
By ochronić noworodki i niemowlęta przed groźnymi chorobami zakaźnymi, zaleca się wcześniejsze zaszczepienie rodziców, dziadków, starszego rodzeństwa, niań. Chroniąc te osoby przed zachorowaniem, chronimy w sposób pośredni małe dzieci. Strategia kokonu dotyczy zakażenia wirusem grypy, ospy wietrznej, odry i zakażenia bakteriami: krztuścem, pneumokokami i meningokokami.

W oczekiwaniu na noworodka zaleca się szczepienia kobietom planującym ciążę i osobom z najbliższego otoczenia.